Het VLABEL kwaliteitscharter introduceert duidelijke kwaliteitscriteria waaraan schattingsverslagen moeten voldoen. Een verslag van een erkend schatter dat voldoet aan deze eisen is bindend voor de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL). Dit betekent dat VLABEL niet kan afwijken van de waarde die in het verslag is vastgesteld, mits alle vereisten correct zijn nageleefd. Een cruciaal criterium is een accurate beschrijving van het onroerend goed, inclusief relevante aspecten zoals het bestaan van voorkooprechten.
Welke rol speelt erfbelasting bij nalatenschappen?
Bij een nalatenschap betalen erfgenamen erfbelasting op basis van de nettowaarde van wat de overledene nalaat. Hiervoor is het essentieel dat de waarde van de onroerende goederen nauwkeurig wordt ingeschat. In eerste instantie zijn de erfgenamen verantwoordelijk voor deze schatting. VLABEL heeft echter het recht om de aangegeven waarde binnen twee jaar te controleren. Als de opgegeven waarde te laag blijkt te zijn, kan VLABEL een aanvullende belasting en, bij een foutmarge van meer dan 10%, een extra boete opleggen.
Hoe kunnen erfgenamen zich beschermen tegen aanvullende erfbelasting?
Om het risico van aanvullende belastingen te vermijden, kunnen erfgenamen een erkend schatter-expert inschakelen. Bij een schattingsverslag dat voldoet aan de eisen van het Kwaliteitscharter en is opgesteld door een erkend schatter, is VLABEL verplicht zich hieraan te houden. Dit biedt erfgenamen zekerheid over de hoogte van de erfbelasting.
Wat was de kern van het geschil in de besproken rechtszaak?
In de zaak betwistte VLABEL de waarde die een erkend schatter had toegekend aan een onroerend goed in een nalatenschap. Hoewel het schattingsverslag voldeed aan bepaalde vereisten, vermeldde het niet het bestaande voorkooprecht. Dit voorkooprecht verhoogde de potentiële waarde van het goed aanzienlijk. VLABEL weigerde daarom het verslag te erkennen en belastte op basis van een hogere, werkelijk gerealiseerde verkoopprijs. De betrokken erfgenamen gingen in beroep tegen deze beslissing.
Wat oordeelde de rechtbank in deze zaak?
De rechtbank oordeelde dat VLABEL terecht het schattingsverslag naast zich had neergelegd omdat het verslag niet voldeed aan de eisen uit de Vlaamse Codex Fiscaliteit. Het voorkooprecht was van essentieel belang voor de waarde van het goed, aangezien het een significante toekomstige meerwaarde bood. De schatter had deze informatie moeten meenemen in zijn beoordeling. Door dit niet te doen, werd het schattingsverslag als onvolledig en niet-bindend beschouwd.
Wat zijn de gevolgen voor de schatter?
Het niet naleven van de wettelijke vereisten, zoals het in aanmerking nemen van voorkooprechten, kan leiden tot ernstige gevolgen voor de schatter. Hij wordt aangemerkt als in wanprestatie en kan aansprakelijk worden gesteld voor de geleden schade. De opdrachtgevers kunnen de schatter verantwoordelijk stellen en een schadevergoeding eisen.
Wat kunnen we hieruit leren?
Schatter-experts moeten ervoor zorgen dat hun verslagen voldoen aan de wettelijke en kwaliteitsstandaarden, zoals vastgelegd in het VLABEL Kwaliteitscharter en de Vlaamse Codex Fiscaliteit. Dit omvat onder meer een grondige en accurate beschrijving van het onroerend goed, inclusief alle relevante aspecten zoals voorkooprechten. Schatters mogen niet uitsluitend vertrouwen op bepaalde informatiebronnen als andere beschikbare gegevens op relevante punten andere bevindingen zouden ondersteunen.
Het naleven van deze vereisten is niet alleen essentieel om aanvullende belastingen en geschillen met VLABEL te voorkomen, maar ook om de eigen beroepsaansprakelijkheid te beschermen. Meer informatie over het oorspronkelijke vonnis kunt u hier vinden.